Kamień w czajniku – skąd się bierze i dlaczego się gromadzi?
Elegancki czajnik w nowej kuchni już po kilku tygodniach użytkowania wygląda nieciekawie? W przyrządzanej w domu kawie lub herbacie widać białe drobinki? To jednoznaczne sygnały, że naczynie jest mocno zakamienione. Zanim zabierzemy się za jego oczyszczenie, warto zastanowić się nad przyczyną takiego stanu rzeczy.
Kamień w czajniku osadza się powoli na jego dnie, a później także na ściankach – mniej więcej do poziomu linii wody, która zazwyczaj znajduje się w naczyniu. Kamień znajduje się także w wodzie, którą gotujemy w takim naczyniu, a jego drobinki mogą przedostawać się do przyrządzanych napojów, co psuje ich smak. Obecność kamienia w czajniku to efekt tak zwanej twardej wody, czyli wody o wysokiej zawartości wapnia. Twarda woda występuje w wielu domach, a stopień zawartości wapnia w wodzie zależy od konkretnego ujęcia – informację o stopniu twardości wody można uzyskać u jej dostawcy.
Pozostawiając wodę w czajniku na dłuższy czas, trzeba liczyć się z tym, że drobinki kamienia, jakie się w niej znajdują będą opadać na dno naczynia i przyczepiać się do niego, jak również do jego ścianek. Na szczęście nawet posiadacze bardzo twardej wody mogą przeciwdziałać gromadzeniu się kamienia w czajniku, a jeśli nawet do tego dojdzie, to z łatwością go usuną przy pomocy sprawdzonych metod.
Jak ograniczyć osadzanie się kamienia w czajniku?
Najlepszym sposobem na to, by czajnik pozostawał wolny od kamienia przez jak najdłuższy czas, jest stosowanie w nim wody przefiltrowanej. Niektórzy decydują się na stosowanie w kuchni wyłącznie wody butelkowanej, ale to drogie rozwiązanie, które w dodatku przyczynia się do powstawania ogromnej ilości plastikowych odpadów. O wiele rozsądniejszą opcją wydaje się stosowanie filtrów do wody, które redukują zawartość kamienia.
Najczęściej stosowane i niedrogie w zakupie są filtry dzbankowe. Elegancki dzbanek z filtrem pozwoli oczyścić wodę z osadu i kamienia. Jest to rozwiązanie punktowe, które świetnie sprawdza się w kuchni. Dzbanki są wyposażone w wymienne filtry, które trzeba zmieniać raz na kilka tygodni. Inną opcją jest stosowanie filtrów na instalacji, jak również założenie domowej stacji uzdatniania wody – to ostatnie rozwiązanie popularne jest przede wszystkim w domach, gdyż wymaga nieco więcej miejsca. Stacja tego typu uzdatnia wodę, która trafia do instalacji, dzięki czemu nie tylko woda do gotowania w czajniku będzie mniej zakamieniona, ale też woda, która trafia pod prysznic lub do pralki. Montaż stacji uzdatniania wody jest jednak kosztowny, a w małych mieszkaniach może być trudno o odpowiednie miejsce na taką instalację.
Ograniczenie ilości kamienia w wodzie spowoduje, że w czajniku osad kamienny będzie się pojawiał zdecydowanie rzadziej. Jeszcze jednym sposobem na jego zminimalizowanie jest gotowanie takiej ilości wody, jaką się wykorzysta, a następnie opróżnianie naczynia – do odkładania kamienia przyczynia się bowiem głównie woda, która stoi w naczyniu przed dłuższy czas. Gdy będzie ono regularnie opróżniane i myte, problem również zostanie zminimalizowany.
Jak pozbyć się kamienia z czajnika domowymi sposobami?
Jeśli pomimo starań w czajniku pojawił się kamienny osad, warto usunąć go od razu, gdy tylko go zauważono. Pozostawienie go na dłuższy czas przyczyni się bowiem do dalszego gromadzenia się kamienia, a im grubsza warstwa, tym trudniej będzie się go pozbyć.
Domowe sposoby na kamień w czajniku:
-
Zagotowanie w nim wody z octem – to sprawdzony i niedrogi sposób na usuwanie osadu z kamienia z czajnika. Wiąże się on jednak z nieprzyjemną wonią, dlatego też nie warto stosować go tuż przed przyjściem gości. By pozbyć się kamienia z czajnika przy pomocy octu, należy rozcieńczyć go z wodą w proporcji 1:1 i zagotować. Jeśli czajnik jest bardzo mocno zakamieniony, miksturę należy pozostawić w nim na pół godziny, ponownie zagotować, a następnie wylać i kilkakrotnie przepłukać naczynie wodą. Najlepiej użyć octu spirytusowego, który jest również najtańszy.
-
Zastosowanie soku z cytryny lub kwasku cytrynowego z wodą – czajnik można oczyścić z kamienia także przy pomocy kwasku cytrynowego z wodą lub soku z cytryny. Sok z cytryny wystarczy pozostawić w naczyniu na pół godziny, by usunąć kamień. Kwasek z wodą (5 łyżeczek na pełną pojemność czajnika) należy zagotować, a następnie kilkakrotnie przepłukać naczynie.
-
Zagotowanie w czajniku wody z wygazowaną colą – napoje typu cola doskonale sprawdzają się nie tylko w menu, ale też w domowych porządkach. Świetnie radzą sobie z różnego rodzaju zabrudzeniami, a także z kamieniem. Zamiast wylewać resztki wygazowanej coli, zachowaj je i użyj w czajniku. Do coli dolej wody i zagotuj miksturę, a dla lepszego efektu możesz dodać też odrobinę sody oczyszczonej.
-
Zagotowanie wody z obierkami z ziemniaków – to sposób znany już od pokoleń i wykorzystywany nie tylko do odkamieniania współczesnych naczyń, ale też dawnych czajników używanych na kuchniach opalanych drewnem lub węglem. Do czajnika należy wrzucić kilka obierek z ziemniaków i dolać wody, a następnie zagotować całość. Jeśli warstwa kamienia jest gruba, proces należy powtórzyć, ale przy użyciu nowych obierek za każdym razem.
-
Zastosowanie sody oczyszczonej – by usunąć kamień z czajnika, wystarczy wsypać 2 łyżki sody oczyszczonej do naczynia, dodać wody, pozostawić na kilkanaście minut. Po tym czasie należy kilkakrotnie przepłukać naczynie wodą.
Jak widać, nie brakuje sprawdzonych i bardzo prostych sposobów na oczyszczenie czajnika z kamienia. Większość z nich nie wymaga kupowania specjalnych środków i akcesoriów – wystarczy sięgnąć po produkty, które i tak zwykło się stosować w kuchni. Jeśli jednak naczynie jest bardzo mocno zakamienione zarówno na dnie, jak i w pozostałych częściach, a nawet na wierzchu, być może trzeba będzie sięgnąć po mocniejsze specyfiki.
Mocniejsze środki na kamień w czajniku
Jeśli domowe sposoby okazały się zbyt słabe, a czajnik wciąż wymaga doczyszczenia z resztek kamienia, warto zdecydować się na nieco mocniejsze specyfiki, które można kupić w sklepie. Środki do odkamieniania czajników i innych urządzeń kuchennych bywają sprzedawane w opakowaniach jednorazowych, a także w większych pojemnikach, z których należy odmierzać konkretną dawkę. W sprzedaży można znaleźć:
-
Saszetki do odkamieniania czajnika – zazwyczaj zawierają jednorazową dawkę sproszkowanego specyfiku. Produkt należy dodać do wskazanej ilości wody i zagotować w naczyniu. Później należy dokładnie przepłukać czajnik. Jednorazowe saszetki ze środkami do odkamieniania czajnika są wygodne w użytkowaniu i łatwo się je przechowuje – zajmują niewiele miejsca, są szczelnie zapakowane i wygodne w dozowaniu.
-
Płyn do odkamieniania czajników i ekspresów – specyfik tego rodzaju może być oferowany w butelkach o różnorodnej pojemności. Płyn do odkamieniania czajnika dolewa się do wody w naczyniu i zagotowuje. Po zakończeniu odkamieniania, czajnik należy bardzo dokładnie przemyć i wypłukać z resztek specyfiku.
-
Krążki zapobiegające gromadzeniu się kamienia – w sklepach można znaleźć również specjalne krążki, które mają za zadanie zapobiegać odkładaniu się kamienia w naczyniu. Wkład tego rodzaju umieszcza się w czajniku i pozostawia go na miejscu tak długo, jak długo zachowa swą skuteczność. Krążek zapobiega osadzaniu się kamienia w naczyniu, dlatego warto zastosować go w czajniku, z którego usunięto uprzednio kamień.
Decydując się na zakup jakiegokolwiek środka do odkamieniania czajnika, należy upewnić się, że może on być stosowany w posiadanym i używanym rodzaju czajnika. Może się zdarzyć, że płyny dedykowane do ekspresów ciśnieniowych lub przelewowych nie będą zalecane do użycia w czajniku stalowym lub ceramicznym i na odwrót. Niektóre środki, jeśli zostaną źle dobrane, mogą spowodować uszkodzenia urządzenia, dlatego ważne jest, by zapoznać się z zaleceniami producenta zarówno w zakresie doboru specyfiku, jak i sposobu jego użycia – bardzo ważne jest, by dokładnie oczyścić naczynie z resztek środków do odkamieniania, które mogą być szkodliwe dla zdrowia, jeśli zostaną spożyte. Wielu producentów zaleca kilkukrotne przepłukanie naczynia po odkamienianiu, a nawet zagotowanie w nim wody i jej wylanie zanim ugotuje się porcję wody do spożycia.
Kupując elegancki czajnik do kuchni, który będzie jej prawdziwą ozdobą lub użytkując egzemplarz kupiony już jakiś czas temu, warto pamiętać o tym, że odpowiednia troska o to naczynie przedłuży jego żywotność oraz sprawi, że czajnik będzie faktycznie dekoracyjnym akcentem w modnej aranżacji kuchennej. Regularne odkamienianie czajnika warto połączyć z jego czyszczeniem z zewnątrz, by naczynie zachowało swój nienaganny wygląd jak najdłużej.
